Aantal schoolverlaters zonder diploma nog nooit zo hoog
Ongekwalificeerde uitstroom in Antwerpen schiet omhoog naar 24,3%
21 juni 2024
1.368 jongeren of bijna één op de vier Antwerpse jongeren verlaat het secundair zonder diploma; een nieuw record. Dat is de trieste vaststelling na een analyse van de cijfers van departement Onderwijs en Vorming, door Voka – Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland. ‘Na alle inspanningen die een tiental jaar geleden geleverd zijn om de ongekwalificeerde uitstroom in stad Antwerpen terug te dringen, zijn we weer helemaal bij af. Er is een urgentieplan nodig vanuit de stad en vanuit Vlaanderen om die trend te keren’, zegt gedelegeerd bestuurder Luc Luwel.
Voor het brede arrondissement Antwerpen is het beeld iets beter, maar ook daar zitten we met meer dan 19% ongekwalificeerde uitstroom nog ruim boven het Vlaams gemiddelde (14,1%).
Naar de precieze oorzaken van de slechte cijfers is het voorlopig gissen, zegt Luc Luwel. ‘Covid zal ongetwijfeld een rol hebben gespeeld. Maar de stijging zet zich eigenlijk al in vanaf 2017. Ruim twee jaar voor corona dus. De toename van het aantal anderstaligen in het Antwerps onderwijs zal ongetwijfeld een rol spelen. Maar ook dat moeten we relativeren. Want ook in de groep schoolverlaters die thuis Nederlands als eerste taal hebben, zien we bijna een op de vijf zonder diploma uitstromen. Dat is een ontstellend hoog cijfer. We denken dus dat de beleidsmakers op verschillende niveaus dringend moeten samenzitten om te kijken waar het is misgelopen en wat ze hier kunnen aan doen. Dat moet ook een van de prioriteiten zijn van de nieuwe bewindsploegen.’
In aanloop naar de verkiezingen schoof Voka al een aantal concrete maatregelen naar voor. Zoals een deeltijdse verlaging van de leerplicht van vijf naar drie jaar, om de taalverwerving van kleuters al vroeger te laten starten. Daarnaast wordt ook gepleit voor de mogelijkheid van een tijdelijke opt-out vanaf 16 jaar. In een poging jongeren die schoolmoe zijn, via een traject van voltijds werken onder begeleiding van een coach opnieuw gemotiveerd te krijgen.
‘Maar waar wij bij de Kamer Antwerpen-Waasland in de eerste plaats voor pleiten, is voorkomen dat leerlingen in het watervalsysteem terechtkomen. En dat doe je door ervoor te zorgen dat jongeren in het secundair een gemotiveerde studiekeuze maken die aansluit bij hun interesses en talenten', onderstreept Luc Luwel. ‘Daarom hebben we een paar maanden geleden in Antwerpen in samenwerking met de provincie een Talentcenter geopend, waar we jongeren van 11 tot 14 jaar op een wetenschappelijk onderbouwde manier helpen om hun talenten te ontdekken. Op die manier willen we vanuit de bedrijfswereld ons steentje bijdragen.’
Uit vroeger onderzoek blijkt dat het erg moeilijk is om drop-outs uit het reguliere onderwijs nadien nog aan een diploma te helpen. Slechts 40% van de ongekwalificeerde schoolverlaters schrijft zich binnen de vijf jaar opnieuw in voor de examencommissie of volwassenenonderwijs. En uiteindelijk behaalt slechts 20% van de ongekwalificeerde uitstromers ook effectief nog een diploma binnen de vijf jaar.
